Spring naar content

Utrecht ontwikkelt openbaar toegankelijke lesmodule over straatintimidatie

Het is goed om straatintimidatie al bespreekbaar te maken bij kinderen, zodat er vanaf jonge leeftijd gewerkt kan worden aan preventie. Daarom liet de gemeente Utrecht een lesprogramma ontwikkelen over straatintimidatie, voor zowel basisscholen als middelbare scholen. Alle scholen in Nederland kunnen hier vrij gebruik van maken.

Uit onderzoek van het CBS blijkt dat meisjes al op een leeftijd van 12 jaar de eerste ervaringen met straatintimidatie kunnen hebben. Daarom is het belangrijk om straatintimidatie op jonge leeftijd bespreekbaar te maken om het tegen te gaan. Zodat slachtoffers weten dat straatintimidatie niet acceptabel is, omstanders worden gestimuleerd om in te grijpen, en (potentiële) plegers nadenken over hun gedrag en het stoppen. Om deze bewustwording en normstelling over straatintimidatie te stimuleren, heeft de gemeente Utrecht de lesmodule Straatintimidatie laten ontwikkelen voor kinderen in het basisonderwijs en op de middelbare school.

Waar bestaat de module uit?

De lesmodule Straatintimidatie richt zich op groepen 7 en 8 van de basisschool, en de onderbouw van de middelbare school. De module bestaat uit vier verschillende lessen, waarin onder andere aan bod komt hoe kinderen straatintimidatie kunnen herkennen bij zichzelf en bij anderen, hoe ze zich voelen bij straatintimidatie, hoe ze erop kunnen reageren, en hoe ze kunnen ingrijpen als ze het zien gebeuren.

Andere interventies rond straatintimidatie

Naast de lesmodule Straatintimidatie zijn er veel andere interventies om (verder) met jongeren aan de slag te gaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag, straatintimidatie, of gendernormen in het algemeen. Zo is er de EquaAlley toolbox van Emancipator, met informatie en werkvormen om jongeren na te laten denken over genderrollen en –stereotypen. Of de interventies van Rutgers, zoals Can you fix it? en LEFgozers. Andere interventies zijn te vinden in de databank Effectieve sociale interventies.

Wie kan er gebruik van maken?

Alle basisscholen en middelbare scholen in Nederland kunnen gebruik maken van de lesmodule. Omdat 80 procent van de scholen in Utrecht gebruik maakt van het pedagogische programma Vreedzaam van de CED-groep, zijn er speciale varianten van de module Straatintimidatie gemaakt die goed aansluiten bij de basisleerlijn van dit programma. Dat betekent dat er in totaal vier verschillende versies van de module zijn:

  • Een module voor basisscholen die gebruik maken van Vreedzaam
  • Een module voor basisscholen die niet gebruik maken van Vreedzaam
  • Een module voor middelbare scholen die gebruik maken van Vreedzaam
  • Een module voor middelbare scholen die niet gebruik maken van Vreedzaam

De vier modules hebben dezelfde opbouw. Elke school die gebruik maakt van het programma Vreedzaam kan de lesmodule eenvoudig vinden in hun systeem. Ook scholen buiten Utrecht, en scholen die niet gebruik maken van Vreedzaam, kunnen gebruik maken van de modules. De lesmodule Straatintimidatie is te downloaden op de site van de CED-groep.

Zoals andere maatschappelijke thema’s is het belangrijk dat de lessen gegeven worden binnen een veilig sociaal klimaat. In het voorwoord van de module worden daarom tips gegeven voor leerkrachten over hoe ze een veilige omgeving kunnen creëren. Bijvoorbeeld door ongewenst gedrag te corrigeren en gewenst gedrag te bevestigen, door zichzelf als vertrouwenspersoon op te stellen, of door groepsgesprekken te voeren over het klimaat in de klas.

Hoe bereik je scholen?

De gemeente Utrecht heeft een lancering georganiseerd en vervolgens scholen via campagnemateriaal, sociale media, de mail en telefonisch benaderd om ze op de hoogte te stellen van de beschikbare nieuwe lesmodule. Als tip voor gemeenten om scholen te enthousiasmeren zegt de gemeente dan ook: zorg voor bekendheid via communicatiemiddelen zoals de website, flyers, LinkedIn, benader scholen direct via de mail of telefoon en organiseer een bijeenkomst.

De eerste reacties die de gemeente heeft gekregen op de lesmodule vanuit scholen zijn positief. Dit jaar vindt een evaluatie plaats van de lesmodule, om reacties en ervaringen breder op te halen. Naar aanleiding van de evaluatie vindt in 2025 mogelijk een doorontwikkeling plaats.

Deel via:

Voor meer informatie of vragen over dit onderwerp kun je contact opnemen.